Een knopentocht is een tochttechniek waarbij de routebeschrijving aan de hikers wordt meegegeven in de vorm van een touw met knopen erin, waarbij iedere knoop van boven naar beneden een eigen betekenis heeft voor de route. Een achtknoop betekent bijvoorbeeld naar rechts bij het eerstvolgende kruispunt, een halve steek betekent rechtdoor en een paalsteek betekent naar links.
In plaats van knopen kunnen er natuurlijk ook andere dingen aan een touw geregen worden, bijvoorbeeld gekleurde kralen (een rode kraal is naar rechts, een lila kraal is naar links, en een groene is gewoon rechtdoor), bierdopjes (Grolsch is naar rechts, Heineken naar links enzovoort) of snoepjes.
Wat je ook kunt doen als leiding, is de groepjes een berg snoep meegeven. Zeg er niks bij, maar geeft het wel tesamen met een kompas, een kaarthoekmeter en andere zaken die ze nodig hebben om de route te lopen. Zorg ervoor dat het snoep op volgorde ligt (chipszakjes in een broodzak, snoepjes rond een dropveter enzovoort). Zijn ze eenmaal aan het lopen, dan volgt de beschrijving van de route: paprikachips is naar links, dropsleutel is rechtdoor enzovoort. Als ze al gezellig aan het eten zijn geslagen hebben ze een uitdaging gevonden…